Redakcja Polska

Kraje bałtyckie: przystąpienie do UE zmieniło krajobraz geopolityczny w regionie

01.05.2024 11:43
Przystąpienie krajów bałtyckich 20 lat temu do Unii Europejskiej i NATO zasadniczo zmieniło krajobraz geopolityczny w regionie - piszą prezydenci Litwy, Łotwy i Estonii, Gitanas Nauseda, Edgars Rinkeviczs i Alar Karis. Jak podkreślają - była to decyzja, która zaważyła na przyszłości tych państw.
Audio
  • Dr Mariusz Antonowicz z Uniwersytetu Wileńskiego, o wejściu Litwy i krajów bałtyckich do UE. Rozmowa Kamila Zalewskiego [posłuchaj]
Członkostwo w Unii to także otwarte granice, swoboda podejmowania pracy w innym kraju, to między innymi zniesiony roaming, czyli dodatkowe opłaty za rozmowy z telefonów komórkowych za granicą
Członkostwo w Unii to także otwarte granice, swoboda podejmowania pracy w innym kraju, to między innymi zniesiony roaming, czyli dodatkowe opłaty za rozmowy z telefonów komórkowych za granicąFabrizio Maffei/shutterstock

Prezydenci trzech krajów bałtyckich we wspólnym oświadczeniu piszą, że w ciągu minionych dwóch dekad, ich kraje osiągnęły szybki wzrost gospodarczy, stabilność i bezpieczeństwo. Stały się też imponującym przykładem sukcesu integracji i transformacji europejskiej. "Dziś odważnie bierzemy odpowiedzialność za wkład w przyszłość Europy" - czytamy.

Przywódcy zwracają uwagę, że wejście do Unii Europejskiej miało też pozytywny wpływ na gospodarkę Litwy, Łotwy i Estonii. Produkt krajowy brutto krajów bałtyckich wynosi obecnie 160 miliardów euro. To czterokrotnie więcej niż 20 lat temu. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły sześciokrotnie.
Nauseda, Rinkeviczs i Karis podkreślają też konieczność wspierania Ukrainy, Mołdawii i Gruzji na ich drodze do eurointegracji. Jak napisali, mieszkańcy tych państw mają to samo marzenie, a "doświadczenie historyczne pozwala nam to zrozumieć i poczuć".

Na Litwie historyczne rozszerzenie UE sprzed 20 lat oceniane jest jako przełomowe. Litwini mogą bez problemów podróżować po całej Wspólnocie. Kilka lat temu ich kraj przyjął też unijną walutę.

Jak mówi Polskiemu Radiu dla Zagranicy politolog z Uniwersytetu Wileńskiego, doktor Mariusz Antonowicz, rozszerzenie Wspólnoty było przełomowe dla Litwinów, gdyż zyskali oni dodatkowe poczucie bezpieczeństwa. "Litwa znalazła się pod parasolem ochronnym z Unii Europejskiej. Oczywiście nie oznacza to, że Rosja nie odważyłaby się zaatakować kraju należącego do Wspólnoty, ale nie dałoby się tego puścić płazem, bo cały ten europejski projekt by się załamał" - wyjaśnia ekspert.

Mieszkańcy Litwy należą do jednych z największych euroentuzjastów we Wspólnocie. Jednak w opinii eksperta, ten euroentuzjazm jest dosyć powierzchowny, ponieważ społeczeństwo zbyt często utożsamia Unię jedynie z funduszami i dotacjami. "To się zmienia, szczególnie wśród młodszej części społeczeństwa, która obecność we Wspólnocie wiąże z podróżami, kontaktami czy nauką za granicą" - dodaje Antonowicz.

Litwa ponad 9 lat temu wstąpiła do strefy euro. Była ostatnim krajem bałtyckim, który przyjął unijną walutę. Politolog uważa, że przyniosło to Wilnu znaczne korzyści. "Litwa będąc małym krajem, nie ma szans uczestniczyć w wielkich rynkach. Oczywiście wszyscy narzekają na wzrost cen, ale głównym problemem z tym związanych jest zbyt mała konkurencja wewnątrz państwa" - wyjaśnia Mariusz Antonowicz.

1 maja 2004 roku do Wspólnoty wstąpiło 10 państw - Polska, Czechy, Słowacja i Węgry, kraje bałtyckie - Estonia, Litwa i Łotwa, a także Słowenia, Cypr i Malta.


IAR/Kamil Zalewski/ho


"Oda do radości" zabrzmi na antenie Radiowej Jedynki

30.04.2024 15:00
1 maja, z okazji 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, wyjątkowo zamiast hejnału z wieży mariackiej, na antenie Programu 1 Polskiego Radia zabrzmi "Oda do radości" Ludwiga van Beethovena. Hymn Unii Europejskiej wyemitowany na antenie radiowej Jedynki o 12.00 to symbol uczczenia wspólnych europejskich wartości.

20 lat temu – 1 maja 2004 roku - Polska została członkiem Unii Europejskiej

01.05.2024 07:45
- To były długie i skomplikowane negocjacje – mówi o polskiej drodze do członkostwa we Wspólnocie prof. Artur Nowak-Far ze Szkoły Głównej Handlowej, były wiceminister spraw zagranicznych.

Prezydent Andrzej Duda: obecność w Unii Europejskiej to polska racja stanu

01.05.2024 08:33
Zdaniem prezydenta Andrzeja Dudy Polska znakomicie wykorzystała 20 lat w Unii Europejskiej, a obecność we Wspólnocie jest polską racją stanu. W wygłoszonym we wtorek orędziu prezydent podkreślił też, że nasz kraj potrzebuje wielkich, strategicznych inwestycji, takich jak Centralny Port Komunikacyjny.

20 lat Polski w UE. Aleksander Kwaśniewski o naszej akcesji do Wspólnoty

01.05.2024 11:06
20 lat Polski w Unii Europejskiej przyniosło naszemu państwu wiele korzyści - ocenia były prezydent Aleksander Kwaśniewski. Wskazał, że odczuli to między innymi młodzi ludzie. Jak tłumaczył dołączenie do Unii wpłynęło także istotnie na naszą gospodarkę.